artykuły
numer 08
Stan nieustannie wyjątkowy
Olga Tokarczuk: Nie lubię słowa wolność: odmienia się je przez przypadki, wiesza na sztandarach. A tak naprawdę sprawa jest prosta, trójprzykazaniowa: szanuj drugiego człowieka, nie przekraczaj jego granic, nie zadawaj mu cierpienia.
Wolność: kocham, ale czy rozumiem?
Temat przewodni ósmego numeru „Kalejdoskopu” – słowo odmieniane w przestrzeni publicznej przez wszystkie przypadki, zwłaszcza ostatnio – często traci swoją moc.
Cena i nagroda
Czy można wybrać przynależność narodową? Jak zrozumieć fakt budowania polskiej tożsamości przez Żydów za cenę ukrycia i wymazania żydowskich korzeni? Ceną są kłamstwa, niedomówienia i ukrywanie rodzinnych sekretów. Nagrodą jest uwolnienie od antysemityzmu.
Wolność wydziergana na szydełku
Tysiące Afrykanek zamieszkujących południowy Tel Awiw ubiegają się o azyl, walcząc codziennie o godne życie. Ich status prawny jest nieuregulowany przez państwo, a ich perspektywy na przyszłość wyglądają dość marnie. Pomocną dłoń wyciąga do nich niezwykły projekt: organizacja pozarządowa o nazwie „Kuchinate”.
Okienko na świat
Większość mieszkańców ultraortodoksyjnej Geuli czy Mea Szearim żyje wygodnie, otoczona ciepłem zamkniętej społeczności. Są jednak wśród nich tacy, którym zaczyna brakować tlenu. Dołączają do anusim – ultraortodoksyjnych Żydów, którzy odrzucili religijne życie zgodnie z zasadami halachy i tradycji żydowskiej, lecz ukrywają to jeszcze przed swoją społecznością. Zanim zdobędą się na odważny krok odejścia, szukają ukojenia gdzieś tam, w połowie drogi.
Człowiek swojej epoki
Przez dziesiątki lat byli dla polskich Żydów w Izraelu przewodnikami pomiędzy odległymi światami: polskim i izraelskim. Edmund i Ada Neustein nie tylko zachowywali polską kulturę za granicą. Stali się też przykładem, jak nawet w dorosłym wieku można odnaleźć się w nowych dla siebie warunkach, i że nie warto się poddawać.
Tajemnica Złotego Stoku
Izraelczyk Uzi Reish przyjeżdża na urlop do starego domu właściciela kopalni złota w dolnośląskim miasteczku. To nie będą sielskie wakacje. Kim są ludzie, w których łóżku będzie odtąd zasypiał? I czy zdoła im wybaczyć?
Dworzec poza czasem
Jeszcze niedawno w antykwariacie na telawiwskim Tahana Merkazit można było kupić oryginalne plany budynku z lat 60. Trudno o lepszą miarę niepowodzenia niż chęć zarobku na szokującej różnicy między oczekiwaniami a rzeczywistością.
Wszystkie drogi krzyżują się na Negewie
Dziś prawie pusta, gorąca i błagająca o wodę pustynia Negew, którą Izraelczycy wielkim wysiłkiem starają się obudzić do życia, kiedyś tętniła nim bez pardonu. To na niej krzyżowały się kupieckie szlaki, spotykały karawany, a oazy zamieniały się w zaskakujące nowoczesną architekturą osady.
Cierpienie i pojednanie
Nawiedzany koszmarami wojny, miotany lękami i załamaniem nerwowym – Jakob Steinhardt przenosił na płótno ścigające go przez całe życie demony. Chwytał też za dłuto, by z kawałków drewna wydobywać biblijne sceny. Przynosiły ukojenie w czasach, w których przyszło mu tworzyć.
Książki
Agata Krizevski poleca: „Tel Awiw. Nowoczesne miasto starożytnego narodu”, Łukasz Tomasz Sroka; „Ziemia przeobieacna”, Josef Kornblum; „Obrazki izraelskie” ,Josef Kornblum